Citizen Sleeper – recenzja (XSX). Uroki kapitalizmu

Obecność tytułów z kategorii indie w ogólnie rozumianym mainstreamie nie jest dzisiaj niczym nadzwyczajnym. Gry niezależne wykroiły sobie swój własny kawałek tortu. Jednak choćby wśród tych deweloperów, studia jednoosobowe stanowią szczególny przypadek. Przedstawicielem tych ostatnich jest londyńskie Jump Over the Age, a biorąc pod uwagę skład – Gareth Damian Martin. To właśnie dzieło tego studia z 2022 roku – Citizen Sleeper – orbitowało przez jakiś czas w moim polu zainteresowań, żeby w końcu z impetem wylądować na dysku mojego Xboxa. I PC-ta. I na Switch-u też.

Citizen Sleeper – radosna wizja kapitalizmu…

Budzisz się w kompletnej ciemności. Pierwsze co do ciebie dociera, to zaduch i przenikliwe zimno, po których przychodzi atak klaustrofobii. Próbujesz się uspokoić, skupiając się na niejasnych wspomnieniach przewijających się przez twoją głowę. Rozmyte obrazy, niewyraźne twarze innych, ucieczka. Czy wszystkim się udało? Nie, chyba nie… Paniczną gonitwę myśli przerywa hałas i ostre światło wdzierające się do twoich zmysłów. Gdzie jesteś, kim jesteś i co cię teraz czeka – na te pytania trzeba będzie znaleźć odpowiedź, ale po kolei. Jedna stopa przed drugą, krok za krokiem.

Witaj na zdezelowanej stacji o nazwie The Eye, w rejonach kosmosu, w których już tylko asteroidy szczekają kraterami. Ta ledwie trzymająca się kupy „krypa” to twój nowy dom. Może i kosmiczne sąsiedztwo nie tętni życiem od czasu bankructwa poprzedniego właściciela – korporacji Solheim – ale zamknięte społeczności próżni nie lubią. Mamy tu więc skostniałą administrację, próbującą utrzymać wszystko w jako-tako używalnym stanie. Wtóruje jej mafia, która oczywiście wszystko robi z dobroci serca i za symboliczną dotacją lokalnej waluty – cryo. Tam za tą wielką wyrwą w pierścieniu, tam gnieżdżą się komuniści. Czerwoni? Gdzie tam, zieloni, normalnie komunę tam zrobili i żyją sobie na tych swoich grzybach. Korporacje już tu nie zaglądają od czasu upadku, ale ostatnio jakaś organizacja zleciła naszej stoczni zbudowanie wielkiego statku pokoleniowego, więc nudy nie ma. A między tymi wszystkimi wielkimi bytami, jesteśmy my – maluczcy, próbujący przeżyć z jednego cyklu na drugi, włożyć coś do gara od czasu do czasu. Po prostu przeżyć. gwałtownie się tu odnajdziesz przyjacielu, a biorąc pod uwagę, czym jesteś, to harówka od rana do nocy obca ci nie jest. To co, kocyk w gratisie, a od jutra możesz zacząć odrabiać, nie? Oczywiście w pełni dobrowolnie.

…ze szczegółami drobnym druczkiem

Graczowi przyjdzie pokierować losami tytułowego Sleepera – czyli emulowanej istoty ludzkiej. Jak to w pięknej, korporacyjnej przyszłości bywa – ludzie posuwają się do skrajności, żeby tylko przeżyć. Niektórzy, przygnieceni niebotycznymi długami, sprzedają się więc korporacjom – pozwalając na wykonanie pełnej, cyfrowej kopii swojej osobowości, umieszczanej następnie w mechanicznych ciałach. Oryginał trafia do lodówki, a kopia do najcięższych prac w najdalszych zakątkach galaktyki. Oczywiście kiedyś taki robot zapracuje na spłacenie długu, po czym kopia trafi do niszczarki, a szczęśliwy obywatel, wolny już od zmartwień, wyłoni się z kriogenicznego snu, odetchnie pełną piersią. Zacznie żyć! Tak przynajmniej mówili w reklamie.

Tytuł stawia przed nami jeden nadrzędny cel, dobrze zobrazowany w postaci pierwszego wpisu w „logu” – przetrwaj. Oczywiście im dalej w las, tym więcej drzew i gwałtownie przekonamy się, iż nie będzie to zadanie łatwe. Nie dość, iż sama stacja rządzi się własnymi prawami, a zachowanie balansu pomiędzy zakusami różnych organizacji i jednostek, to spory wyczyn, to jeszcze nasz właściciel sprawy nie ułatwia. Może i udało się nam zbiec z kontrolowanego przez Essen-Arp systemu, ale ten przewidująco zastosował w projekcie Sleeperów mechanizm „planowanego postarzania produktu”. Walcząc więc o życie, przyjdzie nam zagłębić się w historię The Eye i jej mieszkańców, jednocześnie desperacko szukając sposobu na dalszą ucieczkę spod jarzma korporacji.

Zaczynamy od jednego zadania – przetrwaj. Z czasem nasze akcje będą jednak miały wpływ na życie wielu mieszkańców The Eye.

Razem możemy więcej

Spotykając na swojej drodze różnorodne postaci, mamy okazję spojrzeć na otaczający bohatera świat z diametralnie innych perspektyw. Wątki różnych postaci – a tych jest w grze kilkadziesiąt – przenikają się w naturalny sposób, co bardzo pomaga w odbiorze całości. Struktura gry pozwala również wyróżnić wątki „główne” i „poboczne”. Cudzysłów jest w tym przypadku wskazany, jako iż sama produkcja nie posługuje się takimi terminami, a podział ten służy jedynie wykazaniu, iż nie każda linia fabularna jest niezbędna do ukończenia gry. Na czym jednak owe zakończenie ma polegać? Nasz pierwszy cel – przetrwanie – gwałtownie zmienia się w poszukiwanie sposobu na dalszą ucieczkę, niekoniecznie fizyczną, przed naszymi prześladowcami. Podczas cykli spędzonych na stacji, możemy trafić na kilka potencjalnych sposobów osiągnięcia tego zamiaru i to do gracza należy wybór, w którym kierunku podążać. Gra oferuje aż osiem zakończeń (choć technicznie jest ich choćby dziewięć), więc dla osób chcących poznać całą historię – będzie sporo okazji do spędzenia czasu w butach Sleepera.

Należy wykonać rzut na intuicję kością D6

Z technicznego punktu widzenia, rozgrywka czerpie inspiracje z „analogowych” gier RPG. Rozpoczynając przygodę, wybieramy jedną z trzech dostępnych klas postaci, co wyznacza początkowe rozłożenie atrybutów. Dla niezdecydowanych mam dobre wieści – jakkolwiek w początkowych etapach ten wybór faktycznie może mieć znaczenie, czyniąc rozgrywkę ciut łatwiejszą, lub trudniejszą, tak w dłuższej perspektywie nie ma to większego znaczenia. Na przestrzeni kilkunastu godzin zgromadzimy wystarczająco dużo punktów, aby rozwinąć większość statystyk do prawie maksymalnego poziomu.