Gry wideo. Przewodnik Cyfrowego Człowieka

Gry wideo w ostatnich dekadach urosły z niszowego hobby do jednej z najpopularniejszych form cyfrowej rozrywki. Na komputerach, konsolach i telefonach grają miliardy ludzi na świecie, a rynek ten kilkakrotnie przerósł wielkością przemysł filmowy. Co należy wiedzieć na temat gier wideo? Jakie pojęcia i zagadnienia trzeba rozumieć? Przygotowaliśmy dla Was kompendium informacji.

Słownik jest na bieżąco aktualizowany wraz z pojawianiem się nowych pojęć dotyczących branży gier w naszych tekstach.

Spis treści:

• AAA
• DLC
• Franczyza
• Indie
• Itemy i skiny
• Mikropłatności
• Multiplayer (gry wieloosobowe)
• Patch (łatka)
• Pay-to-win
• Pełna wersja gry
• Platforma
• Preorder
• Singleplayer (gry jednoosobowe)
• Soundtrack
• Remaster

AAA

Termin ten odnosi się do gier wideo, które są produkowane przez duże, renomowane studia deweloperskie i charakteryzują się wysokim budżetem oraz zaawansowaną technologią. To właśnie najczęściej gry AAA próbują przesunąć granicę tego, co jest możliwe w grach pod kątem technologicznym. Dlatego też zwykle cechują się imponującą grafiką, rozbudowanymi fabułami i bogatym światem gry. Są to zwykle tytuły, które przyciągają dużą uwagę mediów i graczy oraz generują znaczne przychody.

Przykładami mogą być np. gry z serii „Wiedźmin” polskiej firmy CD Projekt, „Diablo” od studia Blizzard Entertainment czy „Grand Theft Auto” („GTA”) od Rockstar Games.

DLC

Inaczej Downloadable Content. Oznacza dodatkową zawartość, którą można pobrać i zainstalować do gry komputerowej lub konsolowej po jej pierwotnej premierze. DLC może zawierać nowe poziomy, postacie, przedmioty, zadania, mapy lub inne elementy, które rozszerzają lub zmieniają rozgrywkę. zwykle dostęp do DLC dystrybuowany jest za dodatkową opłatą.

Franczyza

Seria lub marka gier, która skupia się wokół wspólnego uniwersum, postaci lub konceptu, zwykle tworzona przez tę samą firmę lub studio deweloperskie. Gry w ramach jednej franczyzy mogą mieć różne tytuły i opowiadać różne historie, ale często zawierają wspólne elementy, takie jak bohaterowie, lokacje, motywy czy mechaniki rozgrywki.

Przykłady franczyz w grach wideo to np. seria „The Legend of Zelda” od Nintendo, seria „Assassin’s Creed” od Ubisoft, seria „Halo” od Microsoft Studios, czy rodzimy „Wiedźmin” od studia CD Projekt RED, stworzony na podstawie serii książek autorstwa Andrzeja Sapkowskiego.

Indie

Niezależni twórcy gier wideo lub samodzielne studia deweloperskie, które nie są związane z dużymi wydawcami i nie korzystają z dużych budżetów ani wsparcia finansowego korporacji. Produkcje „indie” często charakteryzują się oryginalnością, innowacyjnością i twórczym podejściem do rozwoju gier, ponieważ nie mają nałożonego na siebie rygoru struktur korporacyjnych i wymagań zarządu czy sponsora. Popularnymi platformami pozwalającymi fanom sponsorować takich twórców są m.in. Kickstarter czy Patreon.

Itemy i skiny

Itemy, czyli przedmioty lub akcesoria, które można zdobywać, zbierać, kupować lub wymieniać w grze, aby zmieniać wygląd postaci, uzbrojenia lub innych obiektów w wirtualnym świecie. Itemy mogą mieć także wpływ na rozgrywkę, poprawiając statystyki postaci lub dając dodatkowe umiejętności.

Skiny to zwykle elementy kosmetyczne, które zmieniają wygląd postaci, broni lub innych elementów gry, ale nie mają wpływu na mechanikę rozgrywki. Są często używane do personalizacji postaci lub wyrażenia indywidualnego stylu gracza. Itemy i skiny są często dostępne w grach free-to-play lub jako dodatkowe zawartości do gier płatnych.

Mikropłatności

Opłaty (z założenia niewielkie: “mikro-”), których gracze dokonują w grach wideo, aby zakupić dodatkową zawartość w grze. Taka zawartość może być dostępna ekskluzywnie dla osób płacących lub dla wszystkich grających, ale osoby płacące mogą skorzystać z niej szybciej. Poprzez zawartość rozumie się tutaj np. elementy wyglądu postaci mające charakter wyłącznie kosmetyczny lub umiejętności pozwalające na zyskanie przewagi nad graczami, którzy nie wydają tylu pieniędzy na daną grę. Stąd mikropłatności są często wykorzystywane w grach darmowych (free-to-play) i stanowią dodatkowy model biznesowy w grach płatnych.

Multiplayer (gry wieloosobowe)

Rodzaj gier wideo, w których wielu graczy może jednocześnie uczestniczyć w rozgrywce, zwykle online, współpracując lub rywalizując ze sobą w czasie rzeczywistym. Wokół popularnych gier multiplayer tworzą się społeczności, a gracze integrują się dzięki obecnych w grach komunikatorów.

Patch (łatka)

Aktualizacja wydawana w celu naprawienia błędów, poprawienia wydajności lub dodania nowych funkcji do gry. Patche są często wydawane przez twórców oprogramowania, aby utrzymać produkt w dobrej kondycji i zapewnić użytkownikom najlepsze doświadczenie.

Pay-to-win

Model biznesowy, w którym gracze mogą wydawać prawdziwe pieniądze, aby zdobyć przewagę nad innymi graczami lub osiągnąć sukces w grze. To oznacza, iż płacący gracze mogą nabywać przedmioty, umiejętności lub inne elementy, które dają im znaczącą przewagę w rozgrywce, co stawia na przegranej pozycji tych, którzy nie chcą lub nie mogą płacić.

Pełna wersja gry

Kompletne i nieograniczone wydanie gry wideo, które zawiera całą jej zawartość i funkcje, dostępne od momentu premiery. W pełnej wersji gry nie brakuje żadnych elementów rozgrywki w przeciwieństwie do wersji demonstracyjnych (demo) czy próbnych (trial). Pozwala to graczom cieszyć się pełnym doświadczeniem rozgrywki. Pełna wersja gry może być wzbogacona w zawartość przez dodatki (DLC).

Platforma

Rodzaj urządzenia, systemu operacyjnego lub środowiska, na którym można uruchomić grę. Platforma może być fizycznym sprzętem, takim jak komputer osobisty, konsola do gier, telefon czy tablet, ale także oprogramowaniem, które umożliwia graczom dostęp do gier, takim jak system operacyjny Windows, macOS, Android, iOS itp. Wybór platformy może wpływać na dostępność i funkcje gier, dlatego jest najistotniejszym elementem przy wyborze gier. Innymi słowy gier kupionych na konsolę nie uda się włączyć na komputerze osobistym.

Nie wszystkie gry są dostępne na wszystkich platformach. Niektóre produkcje trafiają tylko na PC, a inne wyłącznie na konsolę. A często tylko na jeden jej model np. wyłącznie na Xbox lub PlayStation. Takie gry określane są jako „exclusive”.

Preorder

Praktyka polegająca na zamawianiu i płaceniu za grę przed oficjalną datą premiery, zwykle w celu uzyskania dodatkowych zawartości lub dostępu do gry w dniu premiery. Taka przedsprzedaż jest często wykorzystywana przez wydawców gier, aby zwiększyć zainteresowanie produkcją jeszcze przed jej premierą i zabezpieczyć z góry część przychodu.

Dla kupujących preordery wiąże się to z pewnym ryzykiem, ponieważ gracze nabywają grę na podstawie obietnic producenta, nie mając pewności, jak ostatecznie będzie ona wyglądać i czy będzie spełniać oczekiwania.

Singleplayer (gry jednoosobowe)

Rodzaj gier wideo, w których gracz bierze udział w rozgrywce samodzielnie, bez obecności innych graczy. To znaczy, iż cała rozgrywka koncentruje się na doświadczeniu pojedynczego gracza, który może eksplorować świat gry, wykonywać zadania, rozwiązywać łamigłówki lub poznawać fabułę w trybie solo, bez konieczności współpracy lub rywalizacji.

Soundtrack

Muzyka skomponowana specjalnie dla gry wideo lub wykorzystywana w niej za pozwoleniem autora. Soundtrack stanowi ścieżkę dźwiękową, która towarzyszy danej produkcji i pomaga tworzyć atmosferę oraz wzmacniać emocje w trakcie grania. Soundtracki mogą zawierać różnorodne kompozycje muzyczne, od utworów orkiestralnych po elektroniczne, które tworzą unikatową oprawę audiowizualną dla danej produkcji.

Remaster

Proces ponownego opracowywania lub ulepszania starszej gry wideo w celu dostosowania jej do współczesnych standardów technicznych i poprawienia jakości audio-wizualnej. Remastery zwykle obejmują poprawę grafiki, dźwięku, linii dialogowych i zadań, ale również różnego rodzaju usprawnień interfejsu użytkownika czy ogólnego doświadczenia obcowania z grą.

Źródło zdjęcia głównego: Maciej Jaszczuk