Maszynownia Żywiołów w Zabytkowej Kopalni Srebra w Tarnowskich Górach

Już od wielu lat dawne budynki poprzemysłowe są poddawane rewitalizacji. Dając im nowe życie, równocześnie wprowadza się do nich zupełnie nową funkcjonalność, często bardzo daleką od pierwotnej. Dawne kompleksy przemysłu spożywczego, kopalnie, magazyny czy budynki związane z przemysłem ciężkim stają się galeriami handlowymi, restauracjami czy luksusowymi apartamentowcami.
Są jednak również takie obiekty, które pomimo gruntownej rewitalizacji wciąż są w stanie opowiadać o oryginalnej tematyce i nic nie tracą z dawnego charakteru. Znakomitym przykładem takich miejsc są chociażby immersyjne muzea, centra edukacji, nauki i ośrodki wiedzy o przyrodzie czy technice.
Wśród nich z całą pewnością można wskazać Zabytkową Kopalnię Srebra w Tarnowskich Górach i uruchomioną 18 kwietnia 2024 roku Maszynownię Żywiołów – nowoczesne centrum edukacyjne, w którym zainstalowano wiele rozwiązań marki Clevertouch, ale nie tylko.

Centrum zostało zlokalizowane w budynku maszynowni, zaprojektowanym przez projektanta Rudolfa Witwickiego i oddanym do użytkowania w 1976 roku, gdzie znajduje się nieczynna maszyna wyciągowa kopalni. Jest on położony na terenie kompleksu Zabytkowej Kopalni Srebra i sąsiaduje ze Skansenem Maszyn Parowych. Maszyna wyciągowa zainstalowana wewnątrz obiektu została wyłączona z eksploatacji piętnaście lat temu i wtedy też budynek został zamknięty. Maszynownia zyskała nowe życie za sprawą współpracy wielu partnerów oraz przychylnych osób i organizacji.
Powstało tu niezwykłe centrum edukacji poświęcone żywiołom, które kształtują nasz świat. Dominujący głos ma tutaj historia wody jako źródła życia; ukazany jest jej wpływu na naszą codzienność oraz rola, jaką odgrywała od zarania dziejów. Jednak Maszynownia Żywiołów to nie tylko podróż przez dzieje wody, to także przestrzeń edukacji ekologicznej, w której prezentowane są dobre nawyki i wzorce zachowania, za pomocą którego możemy wspólnie dbać o nasze środowisko.
W efekcie w Tarnowskich Górach powstało miejsce uatrakcyjniające ofertę regionu, adresowane do grup turystycznych i gości indywidualnych. Pierwsi zwiedzający mogli poznać sympatycznych przewodników centrum, Karlika i Gwarka, w maju tego roku.

Na górnym poziomie znajduje się tzw. kapsuła. To niewielkich rozmiarów przeszklone pomieszczenie, w którym wyświetlane są materiały związane z tematyką Centrum. Do tego zadania został wykorzystany krótkoogniskowy projektor laserowy Epson EB-L210SF. Dodatkowo zainstalowano tutaj zestaw dwóch miniaturowych głośników Biamp MASK2 w kolorze czarnym wraz z subwooferem Biamp SUBLIME (jeden z najcieńszych na rynku – 120 mm) umieszczonym pod ekranem. Za odtwarzanie materiału tutaj odpowiedzialny jest, podpięty do projektora odtwarzacz digital signage Clevertouch PICO XI wraz z oprogramowaniem Cleverlive.

Systemy AV na poziomie
Jeszcze zanim udamy się do podziemi, zaraz po wejściu do budynku po lewej stronie na gości centrum czeka tzw. kapsuła. To niewielkich rozmiarów przeszklone pomieszczenie. Gdy zbierze się w nim grupa widzów, opuszczane są elektrycznie rozwijane rolety i prezentowany jest materiał opowiadający o żywiołach i ekologii w różnych aspektach. Aby wyświetlić ten materiał został zastosowany krótkoogniskowy projektor laserowy Epson EB-L210SF. Dodatkowo zainstalowano tutaj zestaw dwóch miniaturowych głośników Biamp MASK2 w kolorze czarnym wraz z subwooferem Biamp SUBLIME (jeden z najcieńszych na rynku – 120 mm) umieszczonym pod ekranem. Zestaw głośnikowy MASK2 oferuje synergiczne połączenie świetnego wzornictwa i znakomitego dźwięku. Ze swoim 2,5” przetwornikiem z membraną z powlekanego papieru MASK2 jest jednym z najmniejszych przetworników na rynku. MASK2 i wraz z dedykowanym subwooferem SUBLIME to specjalnie zaprojektowany duet, który nie przytłoczy wnętrza.
Głównym zadaniem tego systemu jest przetransmitowanie dźwięków, muzyki czy narracji towarzyszących odtwarzanemu wideo.

Na dolnym poziomie zainstalowane zostały dwa interaktywne wyświetlacze Clevertouch Impact Max o przekątnej wynoszącej 86 cali. Na tych monitorach są wyświetlane interaktywne gry sterowane dotykiem, dzięki którym dzieci mogą w łatwiejszy i bardziej interesujący sposób przyswoić poruszane w Centrum zagadnienia. Aby skonfigurować takie stanowiska, została wykorzystana nowa funkcjonalność w monitorach Clevertouch, a więc tzw. CleverLauncher.

Za odtwarzanie materiału odpowiedzialny jest podpięty do projektora odtwarzacz digital signage Clevertouch PICO XI wraz z oprogramowaniem Cleverlive.
To, iż player może być podłączony nie tylko do monitora producenta, daje zdecydowanie większą funkcjonalność i możliwości całej platformy. Możemy nie tylko łączyć je z monitorami innych firm, ale także z innymi urządzeniami, niebędącymi ekranami, takimi jak chociażby właśnie projektor.
To, co jest niezwykle istotne z punktu widzenia inwestora i użytkownika systemu, kupując dowolny monitor producenta (zarówno interaktywny, jak i pozbawiony dotyku, player czy system rezerwacji sal) otrzymujemy bezpłatne oprogramowanie do zarządzania i wyświetlania treści, które działa z poziomu przeglądarki internetowej. Pozwala to użytkownikom, niezależnie od lokalizacji zarządzać wyświetlaną treścią, zmieniać harmonogramy czy podmieniać same materiały.
Również cała instalacja głośnikowa jest podłączona do odtwarzacza Pico zainstalowanego za kapsułą.

Jeden z playerów Clevertouch PICO

Nieco w głębi na górnym poziomie znajduje się stanowisko jednego z kluczowych partnerów obiektu i sponsorów całej ekspozycji firmy Viessmann. Tutaj na uchylnym uchwycie został zainstalowany monitor Clevertouch CM Pro należący do serii rozwiązań digital signage producenta, które mogą być zainstalowane zarówno w poziomie, jak i w pionie. Wyświetlacz jest wyposażony we wbudowany system digital signage, dzięki czemu znów z poziomu platformy Cleverlive możemy w pełni zarządzać wyświetlanym contentem.
Materiały przygotowane do wyświetlenia na monitorach są zapisywane na dysku chmurowych, każdy klient kupując rozwiązania od Clevertouch otrzymuje również dostęp do swojej przestrzeni dyskowej w chmurze. Dzięki temu możemy mieć przygotowane różne treści i wymieniać je zgodnie z planem czy przygotowanym harmonogramem.

Na dwóch ścianach centralnego pomieszczenia na dolnym poziomie zostało zastosowanych pięć monitorów digital signage z serii CM Pro i przekątnej 86”, które mogą pracować w trybie 16/7 i trzeba powiedzieć, iż ten zestaw jest naprawdę OGROMNY i robi nie mniejsze wrażenie! Wyświetlane są na nich materiały wideo utrzymane w klimatach Minecrafta, w których dwaj animowani bohaterowie Karlik i Gwarek oprowadzają gości po maszynowni.

Małże i monitory
Gdy udamy się na dolny poziom, po zejściu ze schodów, po prawej stronie zobaczymy niewielką przestrzeń, której znalazły się niezwykle interesujące stanowiska. Jest tutaj m.in. makieta całego kompleksu Kopalni, infografiki i opisy szerzej opowiadające o tematyce poruszanej w Centrum, ale także wyjątkowe akwarium. Żyją w nim małże, które na co dzień w wielu oczyszczalniach ścieków i ujęciach wody pitnej czuwają nad czystością wody. Pełnią one funkcje biomonitoringu, natychmiast informując o zaburzeniach parametrów, zanieczyszczeniach chemicznych wody, a choćby aktach terrorystycznych. Teraz o ich znaczeniu w przemyśle i życiu codziennym każdego z nas, mogą przekonać się także goście Maszynowni Żywiołów.
W bezpośrednim sąsiedztwie zostały zainstalowane monitory digital signage z serii CM Pro, na których wyświetlane są przygotowane, edukacyjne materiały wideo.

System odtwarzania treści w całym muzeum wraz ze wszystkimi monitorami i playerami jest sterowany z poziomu mobilnego tabletu pracującego pod kontrolą systemu Android i wyświetlanych na nim wirtualnych cyfrowych przycisków. Przewodnik oprowadzający grupę w muzeum, może zgodnie ze przyjętym porządkiem zwiedzania przemieszczać się po ekspozycji i wyświetlać na każdym ze stanowisk zaprogramowane treści.

Minecraft w podziemiach
W centralnej przestrzeni położonej na dolnym piętrze, monitory i ekrany wielkoformatowe mają dominujący głos. Po prawej stronie zainstalowane zostały dwa interaktywne wyświetlacze Clevertouch Impact Max o przekątnej, wynoszącej 86 cali.
Na tych monitorach są wyświetlane interaktywne gry, sterowane dotykiem, dzięki którym dzieci mogą w łatwiejszy i bardziej interesujący sposób przyswoić poruszane w Centrum zagadnienia.

Gdy udamy się na dolny poziom, po zejściu ze schodów, po prawej stronie zobaczymy niewielką przestrzeń, w której znalazły się niezwykle interesujące stanowiska; w tym akwarium z małżami będącymi biowskaźnikami informującymi o zanieczyszczeniach chemicznych wody.

Aby skonfigurować takie stanowiska, została wykorzystana nowa funkcjonalność w monitorach Clevertouch, a więc tzw. CleverLauncher. Jest to pulpit powitalny, który może być skonfigurowany dokładnie w odpowiedzi na potrzeby danego klienta czy wdrożenia. W wypadku tej przestrzeni pulpit pozwala tylko na uruchomienie gry, a wszystkie inne funkcjonalności zostały wyłączone, dzięki czemu nie ma ryzyka, iż ktoś np. przejdzie do konfiguracji monitora czy uruchomi przeglądarkę internetową i wyświetli niepożądane treści.
Na dwóch pozostałych ścianach centralnego pomieszczenia na dolnym poziomie zostało zastosowanych pięć monitorów digital signage z serii CM Pro i przekątnej 86”, które mogą pracować w trybie 16/7 i trzeba powiedzieć, iż ten zestaw jest naprawdę OGROMNY i robi nie mniejsze wrażenie!

Do nagłośnienia przestrzeni znajdującej się w podziemiach zostały wykorzystane dwa głośniki Biamp MASK4CT-BL oraz trzy wiszące głośniki Biamp Pendant P30.

Dzięki nim cała przestrzeń ma naprawdę bardzo multimedialny charakter i z pewnością, natychmiast zainteresuje każdego młodego gościa odwiedzającego obiekt, a przecież taki powinien być cel monitorów stosowanych w takich miejscach.
Jednym z najbardziej interesujących materiałów wyświetlanych na tych monitorach, z całą pewnością jest wideo osadzone w klimatach Minecrafta, w którym dwaj animowani bohaterowie Karlik i Gwarek oprowadzają po maszynowni. Materiał robi tym większe wrażenie, ponieważ jest wyświetlany w bardzo dużym formacie, równocześnie na trzech monitorach, pracujących jako jedna, wielka, spójna kanwa.

W sąsiedztwie akwarium zostały zainstalowane monitory digital signage z serii CM Pro, na których wyświetlane są przygotowane, edukacyjne materiały wideo.

Do nagłośnienia przestrzeni znajdującej się w podziemiach zostały wykorzystane dwa głośniki Biamp MASK4CT-BL oraz trzy wiszące głośniki Biamp Pendant P30. Głośniki MASK4CT, poza wyjątkowym designem, zapewniają krystalicznie czysty dźwięk na potrzeby wszelkich zastosowań muzycznych. Wiszący dwudrożny zestaw głośnikowy P30 odtwarza w sposób dokładny brzmienie mowy i muzykę tła przy zachowaniu wyjątkowego rozproszenia dźwięku.

Cały system pracuje pod kontrolą systemu Cleverlive.

Całość została podzielona na dwie strefy i za odtwarzanie treści multimedialnych wraz z muzyką, narracją i dźwiękami odpowiedzialne są dwa odtwarzacze Clevertouch ProV.
Monitorom dotykowym i ekranom wielkoformatowym zainstalowanym na ścianach na dolnym poziomie towarzyszą również dwie duże projekcje wyświetlane na podłodze. Do ich wyświetlenia wykorzystane zostały projektory krótkiego rzutu Optoma ZH350ST DLP.
System odtwarzania treści w całym muzeum wraz ze wszystkimi monitorami i playerami jest sterowany z poziomu mobilnego tabletu pracującego pod kontrolą systemu Android i wyświetlanych na nim wirtualnych cyfrowych przycisków. Przewodnik oprowadzający grupę w muzeum może zgodnie ze przyjętym porządkiem zwiedzania przemieszczać się po ekspozycji i wyświetlać na każdym ze stanowisk zaprogramowane treści.
To zmienia myślenie o systemach digital signage. Nie mamy sytuacji, w której zapętlone materiały są wyświetlane w kółko od rana do wieczora, ale konkretna osoba, w tym wypadku przewodnik, może w łatwy sposób sterować wyświetlanymi treściami i uruchamiać je na życzenie.

Nieco w głębi na górnym poziomie znajduje się stanowisko jednego z kluczowych partnerów obiektu i sponsorów całej ekspozycji, firmy Viessmann. Tutaj na uchylnym uchwycie został zainstalowany monitor Clevertouch CM Pro, należący do serii rozwiązań digital signage.

Podsumowanie
Maszynownia Żywiołów znajdująca się na terenie Zabytkowej Kopalni Srebra w Tarnowskich Górach jest doskonałym przykładem jak w znakomity sposób można zrewitalizować dawną przestrzeń przemysłową, wciąż zachowując jej związki z przeszłością i bardzo interesujący dla odwiedzających industrialny charakter. Dawne urządzenia maszynowni, w tym przede wszystkim osprzęt górniczego wyciągu szybowego, teraz występują w towarzystwie nowoczesnych rozwiązań multimedialnych, co dało znakomite rezultaty.
Siłą nowo otwartej przestrzeni w Tarnowskich Górach jest z całą pewnością content. To miejsce zostało sformatowane dla dzieci i młodzieży i mówi ich językiem. Mamy tutaj animowane filmy, edukacyjne materiały osadzone w świecie Minecrafta, interaktywne gry, którymi sterujemy z poziomów olbrzymich ekranów dotykowych, a także projekcję w dużym formacie wyświetlaną na podłogach.
To wszystko ma za zadanie opowiadać najmłodszym i ich rodzicom o znaczeniu ekologii, a nauczycielom pomagać w prowadzaniu i uatrakcyjnianiu zajęć. I robi to doskonale!

Tekst i zdjęcia: Łukasz Kornafel, „AVIntegracje”