Trwają ogromne kontrole. Setki gospodarstw domowych zapłaci gigantyczne pieniądze z odsetkami

Trwają ogromne kontrole. Zbadano już ponad 4,6 tys. gospodarstw domowych i wydanych kwot. Na ten rok zaplanowanych pozostało tysiące kontroli. Wykryto ogromne nieprawidłowości. Polacy będą musieli zwracać gigantyczne kwoty wraz z odsetkami.

Fot. Warszawa w Pigułce / Shutterstock

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) intensyfikuje kontrole w ramach programu „Czyste Powietrze”. Celem tych działań jest weryfikacja prawidłowego wykorzystania publicznych środków oraz skuteczności podejmowanych inwestycji w poprawę jakości powietrza. Według doniesień „Faktu”, już setki beneficjentów musiało zwrócić dotacje z odsetkami z powodu wykrytych nieprawidłowości.

Niepokojące wyniki kontroli

Statystyki prezentowane przez NFOŚiGW pokazują, iż skala problemu jest znaczna. Spośród 4600 przeprowadzonych do tej pory inspekcji, aż 573 przypadki zakończyły się koniecznością zwrotu części dofinansowania. W 67 sytuacjach beneficjenci musieli oddać całość otrzymanych środków wraz z naliczonymi odsetkami. Te liczby obrazują problem nieprawidłowości w realizacji programu, który miał pomóc w walce ze smogiem w Polsce.

Portal Globenergia informuje, w tym roku planowane pozostało 7,5 tys. kontroli projektów, które są lub były realizowane w ramach wniosków składach do 22 kwietnia 2024 roku.

Najczęstsze naruszenia

Podczas kontroli zidentyfikowano liczne nieprawidłowości, które powtarzają się w różnych inwestycjach. Do najczęstszych problemów należą:

• Zawyżanie kosztów materiałów budowlanych i urządzeń grzewczych.
• Instalowanie systemów grzewczych niespełniających wymagań programu.
• Błędne pomiary powierzchni przegród budowlanych poddawanych ociepleniu.
• Pozostawienie starego, nieefektywnego źródła ciepła mimo przeprowadzenia modernizacji.
• Otrzymanie dotacji na budynek, w którym nowoczesne źródło ciepła było już wcześniej zainstalowane.

Takie działania nie tylko naruszają warunki umowy, ale również zagrażają efektywności programu w osiąganiu jego podstawowego celu – poprawy jakości powietrza w Polsce.

Jak przebiega kontrola?

Kontrole w programie „Czyste Powietrze” są szczegółowe i przeprowadzane w ustalonych ramach. Beneficjenci powinni być przygotowani na:

• Zapowiedzianą wizytę kontrolerów, z ustalonym wcześniej terminem.
• Konieczność zapewnienia inspektorom swobodnego dostępu do nieruchomości.
• Przedstawienie pełnej dokumentacji związanej z inwestycją, w tym zdjęć dokumentujących jej przebieg.
• Złożenie wyjaśnień w przypadku żądań kontrolera.

Dwukrotne uniemożliwienie przeprowadzenia kontroli skutkuje automatycznym rozwiązaniem umowy i obowiązkiem zwrotu dotacji.

Kontrole mogą być przeprowadzane przez przedstawicieli NFOŚiGW, Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz inne upoważnione podmioty zewnętrzne. Procedura ma na celu zapewnienie maksymalnej transparentności i skuteczności działań kontrolnych.

Konsekwencje wykrycia nieprawidłowości

Osoby, które naruszyły warunki programu, muszą liczyć się z poważnymi konsekwencjami, w tym:

• Zwrotem całości lub części dotacji wraz z odsetkami.
• Rozwiązaniem umowy o dofinansowanie.
• Wykluczeniem z możliwości uczestnictwa w przyszłych programach wsparcia.

Cel programu i znaczenie kontroli

Program „Czyste Powietrze” ma najważniejsze znaczenie dla poprawy jakości życia Polaków poprzez redukcję emisji zanieczyszczeń i modernizację systemów grzewczych. Kontrole prowadzone przez NFOŚiGW są niezbędne, aby zapewnić adekwatne wykorzystanie publicznych środków i osiągnięcie celów programu.

Eksperci podkreślają, iż beneficjenci powinni dokładnie przestrzegać warunków umowy, przechowywać pełną dokumentację i sumiennie realizować inwestycje. Intensyfikacja kontroli to sygnał, iż nadzór nad realizacją programu będzie coraz bardziej szczegółowy, co może wpłynąć na podniesienie standardów realizowanych inwestycji.

Dla osób planujących uczestnictwo w programie „Czyste Powietrze” najważniejsze jest dokładne zapoznanie się z wymaganiami technicznymi i procedurami. Tylko ich spełnienie gwarantuje uniknięcie problemów podczas kontroli oraz możliwość pełnego skorzystania z oferowanego