Najnowsze dane ekonomiczne wskazują na wyraźne spowolnienie tempa wzrostu gospodarczego w Polsce. W trzecim kwartale 2024 roku PKB wzrósł jedynie o 2,7% rok do roku, co stanowi zauważalne obniżenie dynamiki w porównaniu z 3,2% odnotowanymi w drugim kwartale. To wynik poniżej oczekiwań rynkowych, sygnalizujący istotne zmiany w strukturze polskiej gospodarki.
Fot. DALL·E 3 / Warszawa w Pigułce
Główne czynniki hamujące wzrost
Kluczowym elementem spowalniającym gospodarkę okazało się nieoczekiwane wyhamowanie konsumpcji prywatnej, które nastąpiło mimo relatywnie dobrej sytuacji dochodowej gospodarstw domowych. Polski sektor przemysłowy wszedł w fazę wyczekiwania, głównie z powodu niepewności związanej z zapowiadanymi amerykańskimi cłami. Równocześnie sektor budowlany wstrzymuje większe inwestycje do czasu uruchomienia środków z Unii Europejskiej.
Perspektywy na 2025
Mimo obecnego spowolnienia, prognozy na 2025 rok pozostają umiarkowanie optymistyczne. Polska gospodarka wykazuje znaczącą odporność na stagnację w strefie euro, bazując na silnych fundamentach wewnętrznych. Szczególnie istotna jest dywersyfikacja źródeł wzrostu gospodarczego, która pozwala na większą elastyczność w reagowaniu na zewnętrzne wstrząsy ekonomiczne.
Potencjalne skutki społeczne
Rynek pracy i dochody gospodarstw domowych
Spowolnienie gospodarcze może wpłynąć na dynamikę wzrostu płac, choć prawdopodobnie nie doprowadzi do znaczącego wzrostu bezrobocia. Pracodawcy, pamiętając trudności z pozyskaniem pracowników w poprzednich latach, będą raczej stawiać na utrzymanie zatrudnienia. Może to jednak oznaczać okresowe ograniczenie premii i dodatków pozapłacowych.
Tempo PKB w 3kw24 tylko 2,7%r/r vs 3,2%r/r w 2kw24. Słabiej niż konsensus, jak zakładaliśmy. Przyhamowała konsumpcja, bardziej niż sugerowało tempo dochodów. Polski i światowy przemysł wstrzymał oddech w oczekiwaniu na amerykańskie cła, a budowlanka na środki z UE. Wciąż liczymy… pic.twitter.com/MSDE0NSRbg
— ING Economics Poland (@ING_EconomicsPL) November 14, 2024
Zmiany w strukturze wydatków konsumenckich
Obserwowane spowolnienie konsumpcji może doprowadzić do trwalszych zmian w zachowaniach zakupowych Polaków. Można spodziewać się większej ostrożności w podejmowaniu decyzji o większych wydatkach oraz wzrostu popularności zakupów promocyjnych i marek własnych sieci handlowych. Paradoksalnie może to sprzyjać rozwojowi bardziej zrównoważonych wzorców konsumpcji.
Adaptacja sektora MŚP
Małe i średnie przedsiębiorstwa staną przed koniecznością dostosowania swoich strategii do nowych warunków rynkowych. Może to przyspieszyć procesy cyfryzacji i automatyzacji, ale również zwiększyć presję na konsolidację w niektórych branżach. Szczególnie istotne będzie wypracowanie skutecznych strategii radzenia sobie z potencjalnymi skutkami amerykańskiego protekcjonizmu handlowego.