Zapnijcie pasy. Nadchodzą ciężkie czasy. Ekonomiści nie mają wątpliwości

Najnowsze dane ekonomiczne wskazują na wyraźne spowolnienie tempa wzrostu gospodarczego w Polsce. W trzecim kwartale 2024 roku PKB wzrósł jedynie o 2,7% rok do roku, co stanowi zauważalne obniżenie dynamiki w porównaniu z 3,2% odnotowanymi w drugim kwartale. To wynik poniżej oczekiwań rynkowych, sygnalizujący istotne zmiany w strukturze polskiej gospodarki.

Fot. DALL·E 3 / Warszawa w Pigułce

Główne czynniki hamujące wzrost

Kluczowym elementem spowalniającym gospodarkę okazało się nieoczekiwane wyhamowanie konsumpcji prywatnej, które nastąpiło mimo relatywnie dobrej sytuacji dochodowej gospodarstw domowych. Polski sektor przemysłowy wszedł w fazę wyczekiwania, głównie z powodu niepewności związanej z zapowiadanymi amerykańskimi cłami. Równocześnie sektor budowlany wstrzymuje większe inwestycje do czasu uruchomienia środków z Unii Europejskiej.

Perspektywy na 2025

Mimo obecnego spowolnienia, prognozy na 2025 rok pozostają umiarkowanie optymistyczne. Polska gospodarka wykazuje znaczącą odporność na stagnację w strefie euro, bazując na silnych fundamentach wewnętrznych. Szczególnie istotna jest dywersyfikacja źródeł wzrostu gospodarczego, która pozwala na większą elastyczność w reagowaniu na zewnętrzne wstrząsy ekonomiczne.

Potencjalne skutki społeczne

Rynek pracy i dochody gospodarstw domowych

Spowolnienie gospodarcze może wpłynąć na dynamikę wzrostu płac, choć prawdopodobnie nie doprowadzi do znaczącego wzrostu bezrobocia. Pracodawcy, pamiętając trudności z pozyskaniem pracowników w poprzednich latach, będą raczej stawiać na utrzymanie zatrudnienia. Może to jednak oznaczać okresowe ograniczenie premii i dodatków pozapłacowych.

Tempo PKB w 3kw24 tylko 2,7%r/r vs 3,2%r/r w 2kw24. Słabiej niż konsensus, jak zakładaliśmy. Przyhamowała konsumpcja, bardziej niż sugerowało tempo dochodów. Polski i światowy przemysł wstrzymał oddech w oczekiwaniu na amerykańskie cła, a budowlanka na środki z UE. Wciąż liczymy… pic.twitter.com/MSDE0NSRbg

— ING Economics Poland (@ING_EconomicsPL) November 14, 2024

Zmiany w strukturze wydatków konsumenckich

Obserwowane spowolnienie konsumpcji może doprowadzić do trwalszych zmian w zachowaniach zakupowych Polaków. Można spodziewać się większej ostrożności w podejmowaniu decyzji o większych wydatkach oraz wzrostu popularności zakupów promocyjnych i marek własnych sieci handlowych. Paradoksalnie może to sprzyjać rozwojowi bardziej zrównoważonych wzorców konsumpcji.

Adaptacja sektora MŚP

Małe i średnie przedsiębiorstwa staną przed koniecznością dostosowania swoich strategii do nowych warunków rynkowych. Może to przyspieszyć procesy cyfryzacji i automatyzacji, ale również zwiększyć presję na konsolidację w niektórych branżach. Szczególnie istotne będzie wypracowanie skutecznych strategii radzenia sobie z potencjalnymi skutkami amerykańskiego protekcjonizmu handlowego.